Κεφάλαιον τὸ τρίτον
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ
αἱ πτῶσεις ὀρθἠ καὶ αἰτιατική
[Α] ἀρσενικόν
ὁ Δημήτριος οὐ χαίρει. Ἀλέξιος Δημήτριον βλέπει.
ὁ Γριγόριος Ἀλέξιον οὐ τύπτει. Δημήτριος γελᾷ.
τὸ μὲν Δημήτριος ὀρθή ἐστιν. τὸ δὲ Δημήτριον αἰτιατική ἐστιν.
τὸ Γριγόριος ὀρθή ἐστιν. τὸ μὲν Ἀλέξιος ὀρθή ἐστι τὸ δὲ Ἀλέξιον αἰτιατική ἐστιν.
ὀρθη· -ς
αἰτιατική· -ν
-ς, -ν ἐνικόν εἱσιν. οὔ ἐισι πληθυντικόν.
[Β] θηλυκόν
Σοφία ᾄδει. ὁ Δημήτριος τὴν Σοφίαν παίει.
ὁ Ἀλέξιον τὴν κορην οὐ παίει. ἡ κόρη δακρύει.
τὸ Σοφία ὀρθή ἐστι τε καἰ τὸ κόρη ὀρθή ἐστιν.
τὸ Σοφίαν αἰτιατική ἐστι τε καὶ τὸ κορην αἰτιατική ἐστιν.
ἀρθή· -α/η
αἰτιατική· -ν
-α/η, -ν ἐνικόν εἱσιν. οὔ ἐισι πληθυντικόν.
ρήμα
Σοφία ᾄδει. ὁ Δημήτριος οὐ χαίρει. Γριγόριος Εὐγενίαν βλέπει. Δημήτριος ὀργίζεται. Γρηγόριος ἐρωτᾷ.
τὸ χαίρει ρήμα ἐστίν. τὸ ᾄδει ἐστὶ ρήμα. τὸ βλέπει καὶ τὸ ὀργίζεται καὶ τὸ ἐρωτᾳ ρήματά εἰσιν.
| ὀρθή | ρήμα | αἰτιατική |
| --- | --- | --- |
| Σοφία | χαίρει | |
| Δημήτριος | παίει | Σοφίαν |
| Ἁλεξιος | βλέπει | Δημήτριον |
| ὁ παῖς | παίει | τὴν κόρην |
| ὁ Δημήριος | παίει | αὐτην |
| ο Ἀλέξιος | καλεῖ | τὴν μητέρα |
| ἡ Εὐγενία | οὐ ἔρχεται | |
| ὀ Γρηγόριος | καλεῖ | σε |
| ἡ Σοφία | βλέπει | με |
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 'Α
Σοφία ᾄδ-- καὶ χαίρ--.
ὁ Δημήτρι-- οὐ χαίρ--.
ὁ Δημήτριος οὐ χαίρ--, ἀλλὰ ὀργίζε--.
ὁ δὲ Δημήτριος τ-- Σωφίαν παί--.
ἡ δὲ Σοφία ἄρτι οὐκ ᾄδ--, ἀλλὰ δακρύ--.
ὁ δὲ Δημήτριος γελ--, «ἃ ἅ».
ὁ μὲν Ἀλέξιος Δημήτρι-- βλέπ-- ὁ δὲ Δημήτριος τ-- Ἀλέξι-- οὐ βλέπει.
ὁ Ἀλέξιος λέγ-- «τί; ὁ Δημήτριος κόρη-- παίει, καὶ γελ--;»
ἡ Σοφία καλ-- τ-- Εὐγενί-- «μῆτερ, μῆ-τερ, ὁ Δημήτριος με παί--.»
ἡ μὲν Εὐγενία οὐκ ἔρχ--, ὁ δὲ Γρηγόριος ἔρχ--.
Γρηγόριος ἐρωτ-- «τίς με καλεῖ;»
ἡ Σοφία δακρύει ὅτι ὁ Δημήτριος αὐτ-- παίει.
ὁ δὲ Γρηγόριος λέγει «ὦ θύγατέρ μου. ὁ Δημήτρι-- οὐκ ἔστιν παῖς ἀγαθ--, ἀλλὰ πονηρ--.
ὁ δὲ Ἀλέξιος λέγει «ἡ Σοφία ἐστὶ κόρ-- ἀγαθ--.»
ὁ δὲ ἀποκρίνεται «ναὶ, ὀρθ--, ἀλλὰ ποῦ ἐστιν ἡ μήτηρ; διὰ τί οὐκ ἔρχ--;» ὁ πατὴρ τὴν μήτερ-- οὐ βλέπ--.
ὁ δὲ Δημήτριος ἀποκρίν-- «ἡ μήτηρ καθεύδ--.»
ὁ δὲ Γρηγόριος «παῖδ--, σιγ--. ποῦ ἡ μήτηρ ἐστίν;»
ὁ δὲ Γρηγόριος ὀργίζ-- καὶ ὁ πατὴρ τ-- υἱ-- τύπτ--.
ἡ Εἰρήνη ἔρχεται. ὁ δὲ Γρηγόριος αὐτ-- οὐκ ἀκούει, ὅτι ὁ Δημήτριος πολ-- δακρύει.
παῖς ὃ-- μικρ-- κόρ-- παίει οὐκ ἔστιν ἀγαθός.
ἡ κόρη, ἣ-- Δημήτριος παί--, Σοφία ἐστίν.
ἡ Εὐγενία, ἣ-- Σοφία καλεῖ, ἐστι μήτηρ παιδί--.
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 'Β
ὁ Ἀλέξιος ὀργίζεται, καὶ --- Δημήτριον ---.
ὁ δὲ Δημήτριος ἄρτι οὐ γελᾷ, ἀλλὰ ---. ὁ Δημήτριος τὸν Ἀλέξιον ---.
ἡ δὲ Σοφία λέγει « --- ἐστι ἡ μήτηρ;»
ἡ Σοφία τὴν Εὐγενίαν --- βλέπει. ἡ Σοφία --- --- Εὐγενίαν «μῆτερ, μῆ-τερ, ὁ Δημήτριος --- παίει.»
Γρηγόριος --- « --- με καλεῖ;»
ὁ δὲ Ἀλέξιος --- «οὐδείς --- καλεῖ, τὴν δὲ --- καλεῖ --- Σοφία.»
ὁ δὲ Γρηγόριος ἐρωτᾷ --- Ἀλέξιον «μήδεν ἧττον, ἐγὼ ---. διὰ --- ἡ Σοφία δακρύει;»
ὁ δὲ ἀποκρίνεται «ἡ Σοφία δακρύει --- ὁ Δημήτριος --- παίει.»
ὁ Δημήτριος αὐτἠν παίει --- --- ἡ Σοφία.
ὁ Γρηγόριος ἐρωτᾷ ποῦ ἐστιν ἡ μήτερ.
ὁ δὲ Ἀλέξιος ἀποκρίνεται «ἡ μὲν μήτηρ --- οὐκ ἔστιν.»
καλεῖ --- Ἀλέξιος --- Εὐγενίαν «μῆ-τερ, μῆ-τερ»
ἡ δὲ Εὐγενία οὐκ --- οὐδὲ ἔρχεται. --- τί οὐκ ἔρχεται; ὃτι --- Ἀλεξίου οὐκ ἀκούει. διὰ τί οὐκ αὐτοῦ ---; ὃτι ἡ Εὐγενία ---.
ὁ --- Δημήτριος γελᾷ, «ἃ ἅ. οὐδὲ ἡ μήτηρ --- ἀκούει.»
ὁ δὲ Γρηγόριος αὐτὴν βλέπει, καὶ λέγει «τί ---, ὦ ---;»
ἡ δὲ --- «ὦ πάτερ, διὰ τί ὁ Δημήτριος ---;»
παῖς --- μικρὰν κόρην παίει οὐκ ἔστιν ἀγαθός.
τίς ἐστιν ἡ κόρη --- δακρύει; ἡ κόρη --- δακρύει ἐστιν Σοφία.
ὁ παῖς, --- Γρηγόριος τύπτει, Δημήτριός ἐστιν.
τίνος --- ἡ Εὐγενία; οὐδένος καὶ οὐδέν.
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 'Γ
- τίς εστιν ἡ παῖς ἣ ᾄδει;
- ἆρα ἡ Δημήτριος χαίρει;
- τὶ λέγει ὁ Δημήτριος;
- ἆρα η Σοφία ἐτι ᾄδει;
- τὶς γελᾷ;
- τίνα παίει ὁ Δημήτριος;
- τὶς οὔ ἐστιν παῖς ἀγαθός;
- τίς ἐρωτᾷ «τίς με καλεῖ;»
- ἆρα ἡ Σοφία ἀποκρίνεται «οὐδείς σε καλεῖ.»;
- ἱνατὶ παίει τὴν Σοφίαν ὁ Δημήρτιος;
- τίς τύπτει τὸν Δημήτριον;
- ἱνατὶ τύτει αὐτὸν;
- τίς ὀργίζεται;
- ἱνιτὶ ὀργίζεται ὁ Ἀλέξιος;
- τίς δακρύει ὅτι ὁ Γρηγόριος τύπτει αὐτόν;
- ἆρα η Εὐγενία ἀκούει τοῦ Ἀλεξίου;
- διὰ τί ἡ Σοφία δακρύει;
- τίνος θύγατέρ ἑστιν ἡ Σοφία;
- τί ἐστιν παῖς ὅς μικρὰν κόρην παίει;
- τίς ἐστιν ἡ κόρη ἥ δακρύει;
- τίς ἐστιν παῖς ὁς κόρην παίει;
- τίς ἐστιν ὁ παῖς ὁν τύπτει ὁ Γριγόριος;
- τίς ἑστιν μήτηρ παιδίων;
- τίς ἐστιν πάτηρ παιδίων;